Truyện Vua Thành Thái (Tiểu Thuyết Lịch Sử)

Một cựu vương đã chấp nhận bị phế truất khỏi ngai vàng để rồi bước vào cuộc lưu đày biệt xứ ở đảo La Réunion (Phi châu), thay vì làm ông vua bù nhìn dưới ách cai trị của thực dân Pháp. Một cựu vương trong những ngày tháng lưu vong đã chọn lao động chân tay, tự nuôi sống gia đình thay vì nhận ân huệ từ chính quyền bản xứ. Một cựu vương cho đến chết vẫn “sống kiêu hãnh với hùng khí trường tồn”. Một cựu vương nổi danh với các giai thoại “tầm gái” trong dân gian, song những thiếu nữ thỏa hiệp với màn bắt cóc vào cung ấy chính là những nữ binh được gầy dựng để hỗ trợ nhà vua kháng Pháp…

Được kể bởi một nghệ thuật trần thuật độc đáo, chân dung cựu vương, hoàng tử Bửu Lân trong tiểu thuyết ‘Vua Thành Thái’ của Nguyễn Hữu Nam hiện ra sống động đến xót xa. Sự thực lịch sử và hư cấu tiểu thuyết nhòe mờ, khi cuộc đời vua Thành Thái không chỉ hiện dần lên qua những ghi chép lịch sử hay những “lời đồn”, mà còn qua lời kể của hoàng tử Vĩnh Giu, một nhân chứng sống, một nạn nhân liên đới của những biến cố cung đình, những thăng trầm thời cuộc gắn liền với vận mệnh của xứ sở. Nhờ hình thức kể chuyện đa điểm nhìn, đa chủ thể trần thuật, sức hấp dẫn của tác phẩm lúc này không chỉ đến từ những sự kiện dễ dàng truy tìm từ tư liệu, sử sách; mà còn từ tính mờ ảo, khó kiểm chứng của những thâm cung bí sử, những nội tình khuất lấp trong cuộc đời riêng của một phế đế. Cái cách Nguyễn Hữu Nam vẽ nên chân dung vua Thành Thái trong những ngày tháng lưu đày, trong thân phận người chồng, người cha vừa kiêu hãnh vừa khổ sở bởi những toan tính cơm áo đời thường, bởi những mật đắng của thứ đòn thù hung hiểm, trước khi vén dần, khắc tạc nét tài hoa, khí phách của vị vua thứ 10 triều Nguyễn, cũng khiến cuốn tiểu thuyết lịch sử này đậm tính hiện đại và giàu chất điện ảnh.