“Thiền là gì?” Đó là câu hỏi rất khó trả lời, vì thiền từ khước tất cả những ý định mô tả hoặc định nghĩa. Vậy, để hiểu thiền, phương pháp hay nhất hẳn phải là học thiền và hành thiền ít nhất vài năm tại thiền đường. Thế nên, dầu đem hết tâm trí nghiền ngẫm thiên cáo luận này, e rằng bạn đọc vẫn không khỏi hoang mang.

Thật vậy, bản chất của thiền thoát ra ngoài tất cả định nghĩa và giải thích, nói cách khác, không bao giờ chuyển hóa thiền thành khải niệm được, hoặc mô tả được bằng ngôn từ hợp lý. Vì lý do đó, các thiền sư tuyên bố thiền độc lập với chữ nghĩa - bất lập văn tự - và là một sự trao truyền bên ngoài tất cả giáo lý chính thống - giáo ngoại biệt truyền.

Nhưng thiên cảo luận này không nhằm chứng minh suông thiền là thứ không thể hiểu được, vì như vậy không ích lợi gì, trái lại, là một nỗ lực làm sáng tỏ đạo nghĩa thiền. Về thiền, chúng ta có thể đề cập dưới nhiều góc độ khác nhau, về tâm lý, hoặc bản thể, hoặc hình tướng, hoặc lịch sử,... THIỀN LUẬN nhằm vào phương diện thực tiễn của vấn đề, với hy vọng rằng sẽ giúp bạn đọc đạt đến chỗ tột cùng có thể đạt tới trong hành trình.