Moses là người Ai Cập, không phải người Do Thái? Tôn giáo độc thần của Moses hóa ra lại chính là tôn giáo của một vị Pharaoh bị ruồng bỏ? Lịch sử của dân Do Thái vốn không như những điều được kể trong truyền kỳ? Quả là những tuyên bố đầy táo bạo, nhưng còn táo bạo hơn khi người đề xuất chúng lại có gốc gác từ chính giống dân ngoan cường ấy, Sigmund Freud.

Tác phẩm Moses và Độc thần giáo được tổng hợp và biên tập trong những tháng ngày Freud nằm trên giường bệnh. Và kể từ khi ra đời, nó đã gây nên hàng loạt cuộc tranh luận không hồi kết. Bằng việc áp dụng những lý thuyết phân tâm học của mình vào phân tích đối tượng cụ thể là Do Thái giáo, xoay quanh truyền kỳ về Moses và tôn giáo của ông, Freud đã xây dựng một câu chuyện mà ông cho rằng đủ vững vàng để làm sáng tỏ những xuyên tạc mà truyền kỳ đã gán cho nhân vật Moses và tôn giáo của ông. Đồng thời, bằng một phép loại suy đặc biệt, Freud tìm kiếm mối liên kết từ tâm lý học cá thể sang tâm lý học nhóm, cụ thể là trường hợp hình thành và phát triển của một tôn giáo độc thần.